Niepozorny półtorak…
Moneta niepozorna, rozmiarów mniej więcej dzisiejszej 50-groszówki, nieszczególnie urodziwa i niezbyt starannie wykonana – półtoraki (1 i 1/2 grosza) bito w Polsce za panowania Zygmunta III Wazy i Jana Kazimierza jako nominał pośredni pomiędzy groszami i trojakami. I w zdecydowanej większości są to monety popularne i kosztują niewiele.
Na awersie widzimy herby królewskie i państwowe oraz nominał, tyle że nie jako 1 i 1/2 tylko 3, co oznacza trzy półgrosze.
Na rewersie zaś mamy jabłko królewskie wzorowane na monetach brandenburskich.
W większości te monety są do siebie bardzo podobne i np. półtoraki szwedzkie wyglądają prawie tak samo, a podstawowa różnica leży w legendzie umieszczonej na obu stronach monety. Generalnie półtoraki to masówka, mało atrakcyjna kolekcjonersko, stąd i wiele osób nie zwraca na nie szczególnej uwagi. I całe szczęście 🙂
Bo oto ostatnio wpadł w moje ręce taki oto pieniążek:
SIG III D G RE P M D L (Zygmunt III z Bożej łaski Król Polski i Wielki Książę Litewski)
MON NOV MA D LIT (Moneta nowa Wielkiego Księstwa Litewskiego)
Na popularnych półtorakach koronnych Zygmunta III Wazy (bitych dla Polski w Bydgoszczy) legenda głosi: MONE NO REG POLO (czyli Moneta nowa Królestwa Polskiego), a tutaj mamy przykład półtoraka litewskiego z 1619 roku wybitego w Wilnie – bito je tam tylko w 1619 i 1620 roku i wszystkie są wyjątkowo rzadkie – na tyle rzadkie, że na przestrzeni ostatnich 10 lata w handlu pokazywały się dosłownie pojedyncze sztuki.
Witam
Półtoraki litewskie są ładniej wykonane niż bydgoskie i krakowskie. Ryga estetycznie może z nimi konkurować, natomiast jakościowo bije Wilno na głowę. No i Ryga jest też powiedzmy umownie “o rząd” bardziej popularna niż rzadkie Wilniaki.
Powyższa monetka to rzadsza (w porównaniu np. do Wadwicza na końcu napisu otokowego) odmiana z Wadwiczem w tarczy na dola herbów Polski i Litwy. Właściwie znane są 2 wersje napisowa, tutaj ta “pospolitsza” NOV.
W katalogu Góreckiego W.19.2.a – F3 (z 4-skalowego stopnia rzadkości)
Co ciekawe jest to “odmiana przejściowa” do 1620 roku, ponieważ awers w 1620 jest ten sam.
Czy mógłbym wykorzystać to zdjęcie z podaniem źródła w moim blogu?
Pozdrawiam
Sławek
Dziękuję za interesujące informacje. Co do wykorzystania zdjęcia, to oczywiście nie ma problemu.