6% Pożyczka Narodowa z 1934 roku
Świadectwo tymczasowe w formie okolicznościowego dyplomu.
24.1 świadectwo tymczasowe – dyplom uniwersalny
Imienne dyplomy były potwierdzeniem uczestnictwa w subskrypcji, tak więc w przypadku tej pożyczki spełniały one rolę ułamkowych świadectw tymczasowych. Wydany dyplom potwierdzał wpłatę pierwszej raty, i posiadał pola na adnotacje o wpłatach rat następnych. Każda z sześciu rat wynosiła 16 złotych. Obligacje wydawano dopiero od 1 lipca 1934 roku.
Obligacje (200×290), data emisji 2 Stycznia 1934 roku
24.2 50 Zł. w złocie
24.3 100 Zł. w złocie
24.4 500 Zł. w złocie
24.5 1000 Zł. w złocie
Podstawa prawna emisji
- Rozporządzenie Prezydenta RP z dnia 5 września 1933 o wypuszczeniu pożyczki wewnętrznej (Dz.U. RP 33.67.503).
- Rozporządzenie Ministra Skarbu z dnia 7 września 1933 o wypuszczeniu 6% pożyczki wewnętrznej (Dz.U. RP 33.67.507).
- Rozporządzenie Ministra Skarbu z dnia 2 października 1933 r. o uzupełnieniu § 5 rozporządzenia Ministra Skarbu z dnia 7 września 1933 r. o wypuszczeniu 6% pożyczki wewnętrznej. (Dz.U. 1933 nr 75 poz. 545)
- Rozporządzenie Prezydenta RP z dnia 27 października 1933 o podwyższeniu emisji pożyczki wewnętrznej (Dz.U. RP 33.84.611).
- Rozporządzenie Ministra Skarbu z dnia 25 maja 1934 r. w sprawie zmiany rozporządzenia Ministra Skarbu z dnia 7 września 1933 r. o wypuszczeniu 6%pożyczki wewnętrznej (Dz.U. 1934 nr 47 poz. 415)
- Rozporządzenie Ministra Skarbu z dnia 25 maja 1934 r. o wydawaniu obligacyj 6% pożyczki wewnętrznej oraz zasadach ich obrotu. (Dz.U. 1934 nr 47 poz. 416).
Informacje o emisji
Zgodnie z tym co podaje Moczydłowski, obligacje wydrukowano w następujących nakładach: 50 złotych – 2.000.000 sztuk plus 14.400 sztuk bez numeru, 100 złotych – 1.000.000 sztuk plus 9000 sztuk bez numeru, 500 złotych – 65.000 sztuk plus 600 sztuk bez numeru, 1000 złotych – 110.000 sztuk plus 1000 sztuk bez numeru. Nowelizacja przepisów wprowadzających tą pożyczkę, zawarta w Rozporządzeniu Ministra Skarbu z dnia 25 maja 1934 roku (Dz.U. RP 34.47.416) przewidywała dodatkowy nominał w wysokości 10.000 złotych, jednak nie został on nigdy wydrukowany. Dodatkowo, istnieje wzór obligacji dla tej pożyczki, różniący się nieco tekstem i kolorystyką, 1000 złotych w kolorze zielonym, którego nie wykorzystano ze względu na bogatą kolorystykę i kosztowną technikę drukarską niezbędną dla jej osiągnięcia, a także ze względu na zmiany formalne w tekście obligacji, które ograniczały ich zbywalność. Ponieważ była to jedna z największych pożyczek emisyjnych II Rzeczpospolitej, jej obligacje są zasadniczo bardzo popularne. Jest to też jedyna pożyczka dla której obligacje były imienne, mogły być przenoszone tylko w drodze cesji za zgodą i po rejestracji cesji przez odpowiedni urząd państwowy.
Początkowo planowano wypuszczenie pożyczki na 120.000.000 złotych, jednak w końcu emisja wyniosła 350.000.000 złotych w złocie wg parytetu z 1927 roku. Pożyczkę wypuszczono w 6% obligacjach imiennych, w odcinkach 50, 100, 500, 1000 złotych. Subskrypcję otwarto z dniem 28 września 1933 roku. Cena emisyjna wynosiła 96 złotych za 100 zł wartości nominalnej, zaś należność rozkładano na sześć równych rat po 16 złotych. Wcześniejsza wpłata rat uprawniała do bonifikaty w wysokości 2% wpłaconych wcześniej sum. Raty były płatne odpowiednio w momencie subskrypcji, następnie w listopadzie i grudniu 1933, oraz w styczniu, lutym i marcu 1934 roku. Potwierdzeniem uczestnictwa w subskrypcji były imienne dyplomy, które można uznać za coś w rodzaju świadectw tymczasowych. Wydany dyplom potwierdzał wpłatę pierwszej raty, i posiadał pola na adnotacje o wpłatach rat następnych. Obligacje wydawano od 1 lipca 1934 roku.
Obligacje tej pożyczki miały liczne przywileje, w tym były wyłączone spod zajęcia lub egzekucji komorniczej, oraz mogły być wykorzystane na opłacanie podatku od spadków i darowizn. Obligacje i kupony były także zwolnione z podatków państwowych i lokalnych.
Obligacje te były imienne, i przeniesienie ich własności odbywało się wyłącznie drogą cesji, za zgodą Urzędu Pożyczek Państwowych. O przeniesieniu praw z obligacji informowały odpowiednie zapisy na rewersie, niekiedy opatrywane pieczęciami lub specjalnymi znaczkami potwierdzającymi zgodę na transfer.
Wykup
Obligacje miały podlegać jednorazowemu wykupowi z dniem 2 stycznia 1944 roku, przy czym istniało prawo do zarządzenia wykupu przedterminowego po trzech latach od wypuszczenia pożyczki. Pożyczka ta podlegała dobrowolnej konwersji na 4% pożyczkę konsolidacyjną z 1936 roku. Stan obiegu na dzień 1 kwietnia 1939 roku wynosił 188.323.300, i taka też suma nominalna do dziś nie została wykupiona. Obligacje przedawniały się po 30 latach od terminu płatności, zaś kupony od nich po latach pięciu.
Dodatkowe dokumenty:
- Obwieszczenie Komisarza Generalnego Pożyczki Narodowej z dnia 8 sierpnia 1934 r. w sprawie spłaty zobowiązań obligacjami Pożyczki Narodowej.
- Obwieszczenie Komisarza Generalnego Pożyczki Narodowej z dnia 8 sierpnia 1934 r. w sprawie przelewów obligacyj Pożyczki Narodowej.